Maps ~ Λευτέρης Ζήκος

Χάρτες

Κάποτε υπήρχε το χαρτί και το μολύβι, τώρα υπάρχουν οι υπολογιστές και τα ανυσματικά γραφικά. Πολλές φορές χρειαζόμαστε έναν χάρτη που να μπορούμε να τον παραμετροποιήσουμε, δηλαδή να περιέχει τις πληροφορίες που εμείς θέλουμε. Το "χειροποίητο", με πολλή δουλειά, υπάρχει και στον κόσμο των υπολογιστών! Όλοι οι χάρτες που βλέπετε εδώ έγιναν με τα χεράκια μου, ή να πω καλύτερα με το ποντίκι μου.

Πριν αρχίσετε να κατεβάζετε τους χάρτες, διαβάστε τις οδηγίες στην επόμενη παράγραφο:

Παραμετροποιήσιμοι πολυχάρτες

Οι όροι "παραμετροποιήσιμος" και πολυχάρτης" σημαίνουν ότι οι χάρτες αυτοί μας δίνουν τη δυνατότητα να έχουμε πολλές διαφάνειες, τη μία πάνω από την άλλη (γι' αυτό και "πολυχάρτης") και ότι μπορούμε να κάνουμε κάθε φορά ορατές μόνο όσες από αυτές τις διαφάνειες επιλέγουμε, (γι' αυτό και "παραμετροποιήσιμος"). Έτσι, για παράδειγμα, μπορούμε να έχουμε μια κύρια διαφάνεια με τον βασικό "λευκό" χάρτη (ξηρά και θάλασσα) και από πάνω της να έχουμε μία διαφάνεια με τα σύνορα, μία με τις πόλεις, άλλη μία με τα ποτάμια κτλ. Έτσι, ανάλογα με το ποιες διαφάνειες επιλέγουμε να φαίνονται, φτιάχνουμε τον χάρτη της αρεσκείας μας.
Στους παρακάτω χάρτες με ένα απλό κλικ πάνω στην εικόνα του χάρτη θα κατέβει το αρχείο svg (ο χάρτης) στον υπολογιστή σας. Εναλλακτικά κάντε δεξί κλικ πάνω στον σύνδεσμο που λέει "ο χάρτης σε svg" που θέλετε να κατεβάσετε και "Αποθήκευση συνδέσμου ως..." για να τον αποθηκεύσετε στον υπολογιστή σας. Για να έχετε τις παραπάνω δυνατότητες παραμετροποίησης που αναφέρω, με τις διαφάνειες, θα χρειαστείτε την εφαρμογή ελεύθερου λογισμικού Inkscape την οποία μπορείτε να κατεβάσετε από ΕΔΩ. Στη συνέχεια ανοίξτε τον χάρτη (αρχείο svg) με αυτή την εφαρμογή. Για το πώς θα επιλέξετε τις διαφάνειες που θέλετε να είναι ορατές, δείτε το παρακάτω βίντεο.

Αν η εμπλοκή με το Inkscape σας φαίνεται δύσκολη, σε αρκετές περιπτώσεις σας έχω τους χάρτες και σε σε αρχεία Word ή pdf ή ως απλή εικόνα jpg, μόνο που σ' αυτή την περίπτωση θα αρκεστείτε στις έτοιμες λύσεις - συνδυασμούς διαφανειών, χωρίς να έχετε τη δυνατότητα να τις αλλάξετε. Τα αρχεία word και pdf συνήθως είναι πανομοιότυπα, απλά σε διαφορετικό φορμά.
Αν θέλετε να μάθετε πώς γίνονται αυτοί οι ανυσματικοί χάρτες, μπορείτε να πάρετε μια γεύση σ΄αυτό το βίντεο. Για το τι είναι ακριβώς τα ανυσματικά γραφικά, διαβάστε παρακάτω.

Ανυσματικά γραφικά

Όλοι χάρτες svg που έχω φτιάξει εδώ είναι ανυσματικά γραφικά. Στο μπουκάλι της διπλανής εικόνας βλέπουμε τη διαφορά στη μεγέθυνση στο σημείο που είναι ο κόκκινος κύκλος στην ετικέτα. Αν το σχέδιο του μπουκαλιού είναι ανυσματικό γραφικό (vector) τα γράμματα και οι γραμμές θα φαίνονται πεντακάθαρα ακόμα και σε μεγέθυνση 7Χ και μεγαλύτερη (πάνω κύκλος), ενώ αν η εικόνα είναι απλή εικόνα (bitmap), με τη μεγέθυνση θα έχουν θολώσει και "δοντιάσει" τόσο πολύ που δεν είναι πια αναγνωρίσιμα (κάτω κύκλος). Όπως είναι προφανές, ένας ανυσματικός χάρτης" αντέχει" σε μεγάλες μεγεθύνσεις χωρίς να χάνει καθόλου σε ποιότητα και ευκρίνεια και παράγει πολύ καλύτερες εκτυπώσεις.

Ευρώπη

Στον χάρτη αυτό της Ευρώπης έχω βάλει σε ξεχωριστές διαφάνειες κράτη, πρωτεύουσες, βουνά, ποταμούς, θαλάσσια στοιχεία, ονόματα κτλ. τα οποία μπορεί κανείς να εμφανίσει ή να αποκρύψει δημιουργώντας έτσι διαφορετικούς χάρτες της αρεσκείας του. Αυτό μπορείτε να το κάνετε μόνο με το αρχείο svg (οδηγίες ΕΔΩ).
Όσοι δυσκολεύονται με το svg, μπορούν να το κατεβάσουν ως αρχείο word ή ως pdf ή ως απλή εικόνα χωρίς δυνατότητες παραμετροποίησης, αν και τον έχω σε πολλές παραλλαγές. Τον χάρτη τον έχω ανεβάσει και στην Wikimedia.
Για εκπαιδευτικούς σκοπούς μπορεί να αξιοποιηθεί και το φύλλο εργασίας "Μαθαίνω τα κράτη και τις πρωτεύουσες της Ευρώπης", χρήσιμη εργασία-παιχνίδι για μαθητές που δεν έχουν πάντα έναν διαθέσιμο υπολογιστή για διαδραστικά παιχνίδια εκμάθησης. Τυπώνετε δύο φύλλα Α4 και είστε έτοιμοι για το παιχνίδι. Οι οδηγίες για το παιχνίδι στην τελευταία σελίδα του αρχείου.

• Χάρτης της Ευρώπης σε αρχείο svg

• Χάρτες της Ευρώπης σε αρχείο word
• Χάρτες της Ευρώπης σε αρχείο pdf
• Χάρτης της Ευρώπης ονοματισμένος, εικόνα jpg
• Χάρτης της Ευρώπης "λευκός", εικόνα jpg
• Μαθαίνω τα κράτη και τις πρωτεύουσες της Ευρώπης
• Ο χάρτης της Ευρώπης στην Wikimedia

Ελλάδα (1)

γεωγραφικά διαμερίσματα, νομοί, πρωτεύουσες νομών

Ο χάρτης αυτός της Ελλάδας περιέχει σε ξεχωριστές διαφάνειες γεωγραφικά διαμερίσματα, νομούς και πρωτεύουσες νομών, τα οποία μπορεί κανείς να εμφανίσει ή να αποκρύψει ανοίγοντας το αρχείο svg με το inkscape, δημιουργώντας έτσι διαφορετικούς χάρτες της αρεσκείας του. (οδηγίες ΕΔΩ).

Όσοι δυσκολεύονται με το svg, μπορούν να κατεβάσουν το αρχείο word ή pdf , χωρίς δυνατότητες παραμετροποίησης ή ακόμα και ως απλή εικόνα. Όλες οι μορφές για κατέβασμα, παρακάτω:

• Χάρτης της Ελλάδας, νομοί, πρωτεύουσες (svg)
• Χάρτης της Ελλάδας, νομοί πρωτεύουσες (word)
• Χάρτης της Ελλάδας, νομοί, πρωτεύουσες (pdf)
• Χάρτης της Ελλάδας ονοματισμένος, εικόνα jpg
• Χάρτης Ελλάδας, νομοί, πρωτεύουσες "Λευκός", εικόνα jpg

Ως εικόνα υπάρχει και ονοματισμένος και "λευκός", δηλ. χωρίς ονόματα.

Ελλάδα (2)

Σ' αυτόν τον χάρτη, εκτός από τους νομούς και τις πρωτεύουσες, έχω βάλει τα κυριότερα γεωγραφικά στοιχεία της Ελλάδας: βουνά, ποτάμια, λίμνες, πελάγη, νησιά, κόλπους και ακρωτήρια.

Στο αρχείο svg μπορείτε να κάνετε ορατά όποια από αυτά τα στοιχεία θέλετε και να αποκρύψετε τα υπόλοιπα, μιας και είναι όλα σε "διαφάνειες" η μία πάνω στην άλλη (οδηγίες ΕΔΩ). Στα αρχεία word και pdf θα βρείτε ξεχωριστούς χάρτες για κάθε διαμέρισμα "ονοματισμένους" και "λευκούς", για να μπορείτε να παίξετε και το διαδραστικό παιχνίδι με τυπωμένα φύλλα, που περιγράφω στην πρώτη σελίδα τους. Όλες οι μορφές για κατέβασμα παρακάτω:

• Χάρτης Ελλάδας σε svg (νομοί, πρωτεύουσες, βουνά, ποτάμια, λίμνες κτλ.)

• Χάρτες γεωγραφικών διαμερισμάτων της Ελλάδας σε word για διαδραστικό παιχνίδι.
• Χάρτες γεωγραφικών διαμερισμάτων της Ελλάδας σε pdf για διαδραστικό παιχνίδι.

• Ονοματισμένος χάρτης της Ελλάδας σε εικόνα jpg με νομούς, πόλεις, βουνά, ποτάμια κτλ.

• "Λευκός" χάρτης της Ελλάδας σε εικόνα jpg με νομούς, πόλεις, βουνά, ποτάμια κτλ.

Νομός Ιωαννίνων (νέος)

Περιέχει σε ξεχωριστές διαφάνειες τους νέους δήμους του Καλλικράτη, τα όριά τους, τις πρωτεύουσές τους, τα μικρότερα χωριά, τα ποτάμια, τους κύριους οδικούς άξονες, τους δευτερεύοντες οδικούς άξονες, τα βουνά και τα όρια των γύρω νομών. Έχω αφήσει όμως μέσα σε κάθε νέο δήμο και τους παλιούς καποδιστριακούς δήμους, οι οποίοι τώρα ονομάζονται "Δημοτικές Ενότητες", σε παραπλήσια απόχρωση. Για να κάνετε ορατά τα στοιχεία που θέλετε ή να αποκρύψετε αυτά που δεν θέλετε, χρησιμοποιήστε το αρχείο svg (οδηγίες ΕΔΩ). Το αρχείο το έχω ανεβάσει και στην Wikimedia.

• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων σε svg (Καλλικράτης)
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων σε pdf (Καλλικράτης)
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων σε εικόνα jpg (Καλλικράτης)
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων στην Wikimedia (Καλλικράτης)

Νομός Ιωαννίνων (παλιός)

Περιέχει σε διαφάνειες: τους παλιότερους καποδιστριακούς δήμους, τα όριά τους, τις πρωτεύουσές τους, τα μικρότερα χωριά, τα ποτάμια, τους κύριους οδικούς άξονες, τους δευτερεύοντες οδικούς άξονες, τα βουνά και τα όρια των γύρω νομών. Στο αρχείο svg μπορείτε να κάνετε ορατά όποια από αυτά τα στοιχεία θέλετε και να αποκρύψετε τα υπόλοιπα, μιας και είναι όλα σε "διαφάνειες" η μία πάνω στην άλλη (οδηγίες ΕΔΩ). Το αρχείο το είχα ανεβάσει παλιότερα στη Wikimedia. Μετά την νέα διοικητική διαίρεση της χώρας με το πρόγραμμα "Καλλικράτης", που αντικατέστησε το "Καποδίστριας", παραμένει και εκεί για ιστορικούς λόγους.
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων σε svg (Καποδίστριας)
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων σε pdf (Καποδίστριας)
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων σε εικόνα jpg (Καποδίστριας)
• Χάρτης Νομού Ιωαννίνων στη Wikimedia (Καποδίστριας)

Ήπειρος

Περιέχει σε διαφάνειες τους νομούς της Ηπείρου αλλά και τους δήμους με τις πρωτεύουσές τους. Για λόγους καλύτερης ευκρίνειας, όπου ο δήμος και η πρωτεύουσά του είναι ομώνυμοι, αναγράφεται μόνο η πρωτεύουσα. Επίσης περιέχονται: ποτάμια, βουνά και κύριοι οδικοί άξονες. Στο αρχείο svg μπορείτε να κάνετε ορατά όποια από αυτά τα στοιχεία θέλετε και να αποκρύψετε τα υπόλοιπα, μιας και είναι όλα σε "διαφάνειες" η μία πάνω στην άλλη (οδηγίες ΕΔΩ). Η διοικητική διαίρεση των δήμων ακολουθεί το προηγούμενο πρόγραμμα "Καποδίστριας". Τον χάρτη τον έχω ανεβάσει και στην Wikimedia.
• Χάρτης Ηπείρου σε svg
• Χάρτης Ηπείρου σε pdf
• Χάρτης Ηπείρου σε εικόνα jpg
• Χάρτης Ηπείρου στη Wikimedia

Αρχαία Ήπειρος

Περιέχει βασικές τοποθεσίες της αρχαίας Ηπείρου. Ο χάρτης δημιουργήθηκε για να συμπεριληφθεί σε παρουσίαση για την αρχαία Δωδώνη, η οποία εξυπηρετούσε τις ανάγκες μιας επίσκεψης στον αρχαιολογικό αυτόν χώρο.

Μιας και τα όρια των περιοχών που κατοικούσαν τα αρχαία ελληνικά φύλα της Ηπείρου δεν είναι επακριβώς διευκρινισμένα, τα ονόματα των κυρίαρχων φύλων έχουν τοποθετηθεί κατά προσέγγιση.

• Χάρτης της αρχαίας Ηπείρου σε svg
• Χάρτης της αρχαίας Ηπείρου σε pdf
• Χάρτης της αρχαίας Ηπείρου σε εικόνα jpg

Εμπλουτισμένοι Χάρτες Google

Η γεωγραφία της Ελλάδας στους χάρτες της Google

Άλλος ένας χάρτης, ιδιαίτερος αυτή τη φορά, που φτιάξαμε μαζί με τον Παύλο Τάση που αναφέρω και πιο κάτω στα διαδραστικά παιχνίδια Γεωγραφίας.
Κάποια στοιχεία δεν είναι πάντα εύκολο να τα εντοπίσεις μέσα στους χάρτες της Google. Εδώ θα βρείτε σημειωμένα πάνω στον χάρτη της Google τα κυριότερα βουνά, λίμνες, ποτάμια (και παραποτάμους) της Ελλάδας. Καλή περιήγηση στην ελληνική γεωγραφία μέσα από το Google Maps.
Παλιότερη έκδοση, για το Google Earth αυτή τη φορά, έχει ανέβει και στο Φωτόδεντρο και στο e-geografia.

• Η γεωγραφία της Ελλάδας στο Google Maps

Παραλίες της Ηπείρου

Ένας χάρτης με όλες τις παραλίες της Ηπείρου, πάνω από 80 στον αριθμό, από τις πιο γνωστές ως τις πιο άγνωστες. Κάνοντας κλικ πάνω στους τοποδείκτες (ομπρελίτσες) του χάρτη, ανοίγει ένα παράθυρο με πολύ συνοπτικές πληροφορίες για την παραλία και έναν σύνδεσμο που σας οδηγεί στο site Παραλίες της Ηπείρου, όπου θα βρείτε όλες τις πληροφορίες για την κάθε παραλία ξεχωριστά, καθώς και φωτογραφίες και βίντεο.
Αυτός ο χάρτης είναι ο γνωστός διαδραστικός χάρτης της Google, μόνο που εδώ τα σημεία ενδιαφέροντος (παραλίες) έχουν προστεθεί από μένα, όπως και όλο το υλικό του site "Παραλίες της Ηπείρου".

Διαδραστικά παιχνίδια γεωγραφίας

Κάποιοι από τους χάρτες μου βρήκαν εφαρμογή σε διαδραστικά παιχνίδια γεωγραφίας! Τον τομέα του προγραμματισμού τον ανέλαβε ο συνάδελφος, φίλος, συμμαθητής και συγχωριανός μου Παύλος Τάσης με τον οποίο είχαμε μια πολύ δημιουργική συνεργασία. Η δική μου συνεισφορά ήταν περισσότερο στους χάρτες της Ελλάδας και της Ευρώπης. Ο Παύλος Τάσης όμως έχει φτιάξει πολλά ακόμα τέτοια παιχνίδια που θα τα βρείτε στο site του. Δυστυχώς το site είναι σε flash, το οποίο δεν υποστηρίζεται πια από τους σύγχρονους browser και κάποιοι ίσως δυσκολευτούν να το προσεγγίσουν. Αρκετά όμως από αυτά τα παιχνίδια γεωγραφίας μπορείτε να τα κατεβάσετε και από εδώ.
Οι ασκήσεις εντοπισμού στον χάρτη είναι έτσι φτιαγμένες ώστε αυτός που παίζει να μαθαίνει από τα λάθη του. Για παράδειγμα αν σας ρωτάει πού είναι ο Νομός Ιωαννίνων και κάνετε κλικ σε λάθος νομό, η εφαρμογή σας βγάζει το μήνυμα: "Λάθος! Αυτός είναι ο νομός Λάρισας"!
Με τέτοια παιχνίδια γεωγραφίας η μάθηση γίνεται παιχνίδι!

ΟΔΗΓΙΕΣ: Τα παιχνίδια είναι απλές εφαρμογές που τρέχουν χωρίς εγκατάσταση. Με ένα κλικ στις παρακάτω εικόνες θα κατέβει η εφαρμογή στον υπολογιστή σας και με διπλό κλικ πάνω της ανοίγει κατευθείαν.

Λόγω του ότι οι εφαρμογές είναι εκτελέσιμα αρχεία (*.exe), ίσως ο υπολογιστής σας βγάλει μια προειδοποίηση σαν αυτή της διπλανής εικόνας. Σε αυτήν την περίπτωση κάντε κλικ στο "Περισσότερες πληροφορίες" και μετά στο "Εκτέλεση". Τα αρχεία είναι ασφαλή.
Καλή διασκέδαση.

Διαδραστικά παιχνίδια γεωγραφίας: